Φτελιά

Βρίσκεται σε υψ. 1000μ. πλησίον του Δ.Δ. Αλεστίων, περιβάλλεται από πανύψηλες βουνοκορφές με υπέροχα και πυκνά δάση ελάτης, κέδρου, βελανιδιάς και φτελιάς, με τον ποταμό Τρικεριώτη να χύνεται στη λίμνη των Κρεμαστών , αποτελεί σπάνιας φυσικής ομορφιάς ορεινό τοπίο.

Στη Φτελιά μπορούμε να πάμε εκτός από Προυσό, Αγ. Βλαχέρνα, Αγαλιανό και από Χούνη Αιτωλοακαρνανίας, μια καταπληκτική διαδρομή με θέα τις ελατόφυτες βουνοκορφές να αντικατοπτρίζονται στα νερά τις λίμνης των Κρεμαστών.


Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2011

Το πήδημα του Κατσαντώνη και ο μπάρμπα Λάμπρος



Στις 16 Φεβρουαρίου 2006, άρχισε στους Αθηναϊκούς κινηματογράφους η προβολή μιάς εκπληκτικής ταινίας - ντοκιμαντέρ του Γιώργου Κολόζη η οποία γυρίστηκε στ' Άγραφα.
Είναι μια παραγωγή της ΕΡΤ και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.
Ο τίτλος της ταινίας είναι " ΤΟ ΠΗΔΗΜΑ ΤΟΥ ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗ ΚΑΙ Ο ΜΠΑΡΜΠΑ ΛΑΜΠΡΟΣ "
Ο μεταφρασμένος τίτλος: "Katsantoni`s Leap and Uncle Lampros"



Η ταινία μας ταξιδεύει στην οροσειρά των Αγράφων σε διαφορετικές εποχές μέσα από την πραγματική ιστορία δυο προσώπων: του Κατσαντώνη, που ο Καραγκιόζης τον αποκαλεί ήρωα των Αγράφων, και του εκκεντρικού ορεσίβιου, του μπάρμπα Λάμπρου. Είναι ένα ταξίδι σε μια αυθεντική ιστορία ζωής δυο προσώπων με απόσταση μερικών αιώνων μεταξύ τους. Από τα τέλη του 17ου αιώνα, όπου ζούσε ο Κατσαντώνης φτάνουμε στις αρχές του 21ου αιώνα, όπου ο μπάρμπα Λάμπρος ονειρεύεται να επισκεφθεί κάποτε ένα απόκρημνο σημείο «το πήδημα του Κατσαντώνη», εκεί όπου είχε πηδήξει ο Κατσαντώνης για να ξεφύγει από τον Βεληγκέκα, τον τοποτηρητή του Σουλτάνου στην περιοχή.
Η ταινία καταγράφει τη ζωή του μπάρμπα Λάμπρου Κοντογούνη ενός γοητευτικού και συνάμα τραχύ ηλικιωμένου ορεσίβιου που ζει στην Βραβαριάδα Αγράφων και την κίνηση στο χάνι-καφενείο του, που λειτουργεί από το 1937. Το μικρό του μαγαζί αποτελεί σταθμό για όλους τους ντόπιους και τους ταξιδιώτες της περιοχής. "..Εκεί συχνάζουν κάθε λογής περίεργοι άνθρωποι.." Τα γλέντια με τους πλανόδιους μουσικούς και το κυνήγι του αγριογούρουνου αποτελούν ένα σημαντικό μέρος της ζωής του.
Από την άλλη πλευρά, παραλληλίζει την ζωή του μπαρμπα Λάμπρου με την ιστορία μιας άλλης προσωπικότητας του τόπου, του ήρωα της επανάστασης Κατσαντώνη, του εφιάλτη του Αλή Πασά. Σύμφωνα με το θρύλο ο Κατσαντώνης, για να ξεφεύγει από τον Βεληγκέκα, μπορούσε με ένα σάλτο να πηδήξει από τη μια όχθη του Αχελώου (Ασπροπόταμου) στην άλλη.
Ο μπάρμπα Λάμπρος, παρά την ηλικία του, δεν κατάφερε ποτέ να πάει μέχρι το σημείο αυτό και να εκπληρώσει το όνειρο του ... Όμως τώρα χάρη σε ένα ανεκπλήρωτο ερωτά του με μια τραγουδίστρια δημοτικών τραγουδιών, ήρθε η στιγμή να το επιχειρήσει.
Ο μπάρμπα Λάμπρος είναι απρόβλεπτος... Ποιος ξέρει...

Η ταινία του βραβευμένου ντοκιμαντερίστα Γιώργου Κολόζη στήνει μια πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα αναλογία σε δύο φαινομενικά αταίριαστες προσωπικότητες. Η αισθητική και αφηγηματική της ευρηματικότητα έγκειται κυρίως στη συνδυαστική χρήση του θεάτρου σκιών με τις φιγούρες να παρεμβαίνουν και να σχολιάζουν τα επί της οθόνης τεκταινόμενα. Παράλληλα, οι επιβλητικές εικόνες των Αγράφων και οι ακόμη πιο επιβλητικές μορφές των ανθρώπων τής περιοχής δημιουργούν μια ατμόσφαιρα μυστικιστικής έντασης.


"Μια περιήγηση στα Άγραφα, με πρωταγωνιστές έναν θρύλο του 21' και τον γραφικό ιδιοκτήτη ενός μικρού, ξεχασμένου από τον χρόνο, μαγαζιού στην άκρη του πουθενά, εκεί που ακόμη περιμένουν να φτάσει η άσφαλτος. Ένα ταξίδι σε ένα μέρος που οι περισσότεροι απο εμάς δεν θα πιστεύαμε οτι υπάρχει αν δεν το βλέπαμε."

"Ο Μπαρμπαλάμπρος είναι μακράν η πιο cult μορφή ανάμεσα στους καταπληκτικούς φυσικούς πρωταγωνιστές της ταινίας."
"Είναι μια ταινία που έχει γίνει με απίστευτη αγάπη για τους πρωταγωνιστές της και για όλα τα μικρά μαγαζάκια του κόσμου που σιγά σιγά κλείνουν."

"Το "πήδημα" είναι ένα ντοκυμανταίρ που δεν μοιάζει με οτιδήποτε άλλο έχετε δει στο σινεμά, είναι μια "αφάνταστη ταινία", όπως ακριβώς την περιέγραψε κι ο Μπαρμπα Λάμπρος όταν την είδε."
" Η ταινία του Γιώργου Κολόζη είναι ένα ποιητικό παιχνίδι φωτός και σκιάς, μοναξιάς και παρεΐστικης ελαφρότητας. "Μια αφάνταστη ταινία", όπως λέει ο μπάρμπα Λάμπρος, μια ταινία για τα βαθιά κρυμμένα πράγματα στον χώρο και τον χρόνo.

                                                                                                                        (agrafiotis)

Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011

Ο Λάμπρος Κοντογούνης ταξίδεψε στην αιωνιότητα, χτυπημένος από την επάρατη νόσο. Ο άνθρωπος που για πολλούς υπήρξε «σύμβολο των Αγράφων», δεν είναι πια κοντά μας. Ήταν ο πλέον φωτογραφημένος τύπος όλης της περιοχής, ο σύγχρονος ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ, ο «φύλακας» της Βαρβαριάδας, που για 60 συναπτά έτη λειτουργούσε το εκεί χάνι, που πρωτολειτούργησε ο πατέρας του Γιώργος με τη μάνα του Σάββα το 1937. Η κηδεία του έγινε στην Βαρβαριάδα την Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου το απόγευμα όπου παραβρέθηκαν εκατοντάδες φίλοι και συντοπίτες για τον τελευταίο χαιρετισμό(agrafiotis)   


Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011

Μεταξούλας Μανικάρου: Το περιοδικό "Αιτωλικά Γράμματα" και ο Μάρκος Γκιόλιας

Μεταξούλας Μανικάρου*:

Το περιοδικό "Αιτωλικά Γράμματα" και ο εκδότης τους Μάρκος Γκιόλιας

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί εισήγηση της κ. Μεταξούλας Μανικάρου στην Ημερίδα που διοργάνωσε Η «Πανευρυτανική Ένωση» στην Αθήνα (Παλαιά Βουλή), το Φεβρουάριο 2009, με θέμα: «Πνευματικές προσεγγίσεις: Η περίπτωση Μάρκου Γκιόλια», τα Πρακτικά της οποίας εκδόθηκαν από τη διοργανώτρια εταιρεία το 2009. Για το περιοδικό «Αιτωλικά Γράμματα» βλ. Μεταξούλα Μανικάρου, «Τα λογοτεχνικά περιοδικά της Ρούμελης (1950-1967) και η συμβολή τους στην πνευματική ζωή της περιοχής». Διδακτορική διατριβή, Ιωάννινα 2008.

Γέννημα της ευρυτανικής Βελαώρας είναι ο Μάρκος Γκιόλιας. Στον εμφύλιο πόλεμο, μαθητής του Δημοτικού, εγκαθίσταται μονίμως με την οικογένειά του στο Αγρίνιο. Από νεαρή ηλικία είναι άτομο ιδιαίτερα ανήσυχο. Ως μαθητής στη δευτέρα τάξη του Γυμνασίου Αγρινίου στέλνει πρωτόλεια κείμενά του στο περιοδικό «Ελληνική Δημιουργία» του ακαδημαϊκού Σπύρου Μελά. Σε ένα από τα τεύχη του το περιοδικό γράφει για το νεαρό μαθητή Μάρκο Γκιόλια: «Όταν τα νιάτα κλείνουν τέτοιους θησαυρούς στα στήθη τους, η Ελλάδα δεν έχει να φοβηθεί τίποτα - έξω από το Θεό. Το αφήγημά σας έχει τη χάρη του αληθινού, του ζωντανού. Αλλά παρουσιάζει ατέλειες. Στείλτε μας τίποτε άλλο»[1].

Ως φοιτητής πρωτοστατεί το 1959 με διακεκριμένα ονόματα της πόλης του Αγρινίου στην ίδρυση του Φιλολογικού Ομίλου «Κώστας Χατζόπουλος», του οποίου είναι και ο πρώτος Γραμματέας. Ο Όμιλος υπάρχει μέχρι σήμερα. Ο Μάρκος Γκιόλιας τιμά με τη γραφίδα του την πόλη. Αλλά τιμάται και ο ίδιος απ’ αυτή. Ενδεικτικά για τους δεσμούς του με την πόλη είναι και τα μελετήματά του: «Οι Αγραίοι της αρχαίας Αιτωλίας και ο Στράβων»· «Οι απαρχές της τυπογραφίας και δημοσιογραφίας στο Αγρίνιο»· «Η γέννηση του Νεοελληνικού Θεάτρου στο Αγρίνιο» κ.ά. Απόρροια των πνευματικών του ενδιαφερόντων είναι και η έκδοση το 1960 του περιοδικού «Αιτωλικά Γράμματα». Ιστορικά είναι το πρώτο πνευματικό περιοδικό που εκδίδεται στην πόλη του Αγρινίου.

Τα «Αιτωλικά Γράμματα» έχουν διάρκεια ζωής από τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1960 μέχρι τον Ιούλιο-Οκτώβριο του 1961 και αριθμούν συνολικά 8 τεύχη (4 μονά και 2 διπλά). Βασικός μοχλός, ηγέτης και ψυχή της όλης προσπάθειας, εκδότης και υπεύθυνος, ο νεαρός τότε Μάρκος Γκιόλιας.

Το Αγρίνιο, στα τέλη της δεκαετίας του ’50 και στις αρχές της δεκαετίας του ’60, παρά τα σημαντικά βήματα ανάπτυξης που σημειώνονται στον εμπορικό και οικονομικό τομέα ώστε η πόλη να αποτελεί το κέντρο της Δυτικής Στερεάς Ελλάδος, βρίσκεται σε «πνευματικό ύπνο». Η πόλη αυτή, όπως εξάλλου και κάθε επαρχιακή πόλη, μαραζωμένη στο τέλμα της πνευματικής υποβάθμισης μιας εποχής απρόσφορης σε εκπολιτιστικές προσπάθειες και περιβεβλημένη μ’ ένα ασφυκτικό κέλυφος πνευματικής καθυστέρησης, όχι μόνο δεν συνηγορεί σε τέτοιες πρωτοβουλίες, αλλά και τις πολεμά ποικιλοτρόπως. Από την άλλη τα έξοδα για την έκδοση ενός περιοδικού, οι δυσκολίες εξασφάλισης των εσόδων, τα ανακύπτοντα οικονομικά προβλήματα, η αδιάκοπη αναζήτηση αξιόλογης λογοτεχνικής ύλης, όλα ετούτα στέκονται ισχυρά προσκόμματα. Κάποτε δυσκολίες ανυπέρβλητες. Συνεπώς η έκδοση των «Αιτωλικών Γραμμάτων» στο Αγρίνιο το 1960 στάθηκε κατά κάποιο τρόπο μια αληθινή επανάσταση, που μόνο ένας μαχητής θα μπορούσε να αποτολμήσει.

Η έκδοση των «Αιτωλικών Γραμμάτων» συνδέεται στενά με τη δημιουργία του Φιλολογικού Ομίλου Αγρινίου «Κώστας Χατζόπουλος». Η πρωτοβουλία και η ευθύνη για την ίδρυσή του, το καλοκαίρι του 1959, ανήκει στους Μάρκο Γκιόλια και Γρηγόρη Μπακόλα[2]. Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί πρωτοπόρες εξελίξεις στην πόλη και την κοινωνία του Αγρινίου και χαιρετίζεται ενθουσιωδώς.

Η σκέψη για την έκδοση ενός περιοδικού γεννιέται μέσα στην πνευματική ζύμωση και τις πολιτιστικές δραστηριότητες του Ομίλου «Κώστας Χατζόπουλος». Μέσα στο περιβάλλον του ο Μ. Γκιόλιας, ως Γραμματέας, σχηματίζει τον πρώτο πυρήνα στήριξης για την έκδοση περιοδικού. Μια πρώτη ομάδα συγκροτεί στο Αγρίνιο από αρκετούς Αγρινιώτες. Ανάμεσά τους είναι ο Θανάσης Κιτσάκης, ο Γιάννης Βλασσόπουλος, ο Θάνος Θεοδωρόπουλος, η Χριστίνα Θεοδωροπούλου, η Ισμήνη Μπαμπάτσικου, η Σοφία Κοτζαμάνη, ο Νώντας Μπαρχαμπάς, ο Κώστας Σαράτσης, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι τότε φοιτητές. Μια δεύτερη ομάδα συγκροτεί στο Μεσολόγγι με τον Γεράσιμο Κασόλα και τον Κ. Σ. Κώνστα στη Γουριά. Στην Άμφισσα κύριος εκφραστής της ομάδας αυτής είναι ο Γεώργιος Κ. Γάτος. Μια ακόμη ομάδα δημιουργεί στην Πάτρα με τον Δήμο Κοσμά, τον Ασημάκη Φωτήλα και άλλους.

Ο Μάρκος Γκιόλιας είναι ο μοναδικός στυλοβάτης και εμψυχωτής του περιοδικού «Αιτωλικά Γράμματα». Ο ίδιος επωμίζεται όλο το βάρος που επεκτείνεται σε τομείς όπως η επιλογή, η ταξινόμηση και το «στήσιμο» της ύλης, η οικονομική στήριξη, καθώς και η εξασφάλιση συνεργασιών διακεκριμένων ανθρώπων των Γραμμάτων, κατόπιν προσωπικών συναντήσεων και επαφών, που αναπτύσσει με αυτούς. Παράλληλα, εμπλουτίζει τις σελίδες των «Αιτωλικών Γραμμάτων» με δικές του μελέτες, με κριτικές σε βιβλία που κυκλοφορούσαν, και -κατά την μαρτυρία του- με σχόλια, που παρατίθενται ανυπόγραφα στη στήλη «Από Δίμηνο σε Δίμηνο», καθώς με τα κύρια άρθρα που φέρουν την υπογραφή «Αιτωλικά Γράμματα», ενώ κρατά και τη στήλη της αλληλογραφίας. Ανάδοχος της ονομασίας των «Αιτωλικών Γραμμάτων» είναι ο ίδιος ο εκδότης του, ο Μάρκος Γκιόλιας.

Αρχική του επιθυμία -σύμφωνα με την προφορική μαρτυρία του ιδίου- είναι να ονομάσει το περιοδικό «Ρουμελιώτικα Γράμματα», αλλά ο τίτλος είχε ήδη χρησιμοποιηθεί[3]. Διατηρεί, λοιπόν, ένα μέρος του τίτλου, το ουσιαστικό «Γράμματα», προσθέτοντας το προσδιοριστικό επίθετο «Αιτωλικά». Ο όρος παραπέμπει στο ομοσπονδιακό κράτος – πολιτεία, την «Αιτωλική Συμπολιτεία», που υπήρξε γέννημα και βίωμα των Αιτωλών, καθώς και πρότυπο αρκετών σύγχρονων κρατών. Η χρήση των υποτίτλων «Πανρουμελιώτικη πνευματική έκδοση» και «Ρουμελιώτικη πνευματική έκδοση» δεν συνιστά αντίφαση με το προσδιοριστικό επίθετο «Αιτωλικά», που αναφέρεται σε συγκεκριμένη περιοχή. Απλώς ο τίτλος αποκτά σημασία συμβολική, καθόσον με βάση τα ιδεώδη του αιτωλικού χώρου («αμφικτιονική λατρεία, ειρηνιστική αγωνιστική προδιάθεση και το πνεύμα της Αιτωλικής Συμπολιτείας») -χώρος που «γίνεται αντιπροσωπευτικός πνευματικός Ελλαδικός χώρος»- θα επιτευχθεί η προαγωγή της Ρούμελης και «εν γένει ένα καθολικότερο πνευματικό πανελλαδικό κίνημα» (τχ. 1, 1-2). Το περιοδικό, σύμφωνα με τον υπότιτλο αλλά και την προγραμματική διακήρυξη, μπορεί να ξεκινά ως μια τοπική έκδοση, αλλά δεν περιχαρακώνεται σε στενά ασφυκτικά τοπικά πλαίσια. Η αντίληψη που διατρέχει τις σελίδες του είναι ότι κάθε περιοχή οφείλει να προβάλει τα ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά της, τα οποία θα αποτελέσουν τις ψηφίδες για την σύνθεση του Ελληνικού πολιτισμού και η Ρούμελη είναι από τα «γερότερα κλωνάρια του δέντρου της Ελλάδος».

Τα «Αιτωλικά Γράμματα» ξεκινούν με ευοίωνες προοπτικές. Ο εκδότης τους κατορθώνει να συγκεντρώσει γύρω του μια πλειάδα εκλεκτών και καταξιωμένων λογοτεχνών της εποχής, κατά βάση Ρουμελιωτών, χωρίς να αποκλείονται και μορφές των Γραμμάτων από τον ευρύτερο ελλαδικό χώρο, ο συνολικός αριθμός των οποίων αγγίζει τους ογδόντα (80). Παράλληλα η γυναικεία συμμετοχή και οι συνεργασίες νέων, είτε ηλικιακά είτε νεοεμφανιζόμενων, αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για το μέλλον ετούτης της «πνευματικής κυψέλης». Δειγματοληπτικά αναφέρουμε ονόματα συγγραφέων που λαμπρύνουν με το κύρος και το πνευματικό τους εύρος τις σελίδες του περιοδικού, όπως οι: Σπύρος Ασδραχάς, Γιώργος Βαλέτας, Γιάννης Κορδάτος, Γιάννης Νεγρεπόντης, Κωστούλα Μητροπούλου, Λιλίκα Νάκου, Γ. Μ. Πολιτάρχης, Κ. Δ. Αβραάμ, Γιώργος Χαλατσάς, Μιχάλης Σταφυλάς, Πάνος Ι. Βασιλείου, Κ. Σ. Κώνστας, Δημήτρης Γιάκος, Δημήτρης Σταμέλος, Δημήτρης Σιατόπουλος. Ποιήματα δημοσιεύουν οι: Φώτος Γιοφύλλης, Ανδρέας Καραντώνης, Βασίλης Λιάσκας, Χρήστος Κουλούρης, Γιώργος Τσουκαλάς, Γεράσιμος Κασόλας, Λεία Χατζοπούλου-Καραβία, Θωμάς Γκόρπας, Θανάσης Παπαθανασόπουλος, Αγγελική Παυλοπούλου, Νίκος Αντωνάτος, Θόδωρος Πολιτόπουλος, Στέλιος Σκαρλίγκος και Πάνος Χατζόπουλος. Τα εικαστικά έργα, που κοσμούν τα εξώφυλλα, υπογράφονται από τους: Σπύρο Βασιλείου, Βάσω (Κατράκη), Γεράσιμο Γρηγόρη, Χρήστο Καπράλο και Αλέκο Κοντόπουλο.

Το περιοδικό, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, τυπώνεται στην Αθήνα στο τυπογραφείο του Γ. Μ. Πολιτάρχη -με βάση, τα βιβλιογραφικά στοιχεία και τη συνοδευτική προφορική μαρτυρία τού εκδότη του Μάρκου Γκιόλια. Τα Γραφεία, όπου αποστέλλονται οι επιστολές και τα εμβάσματα, στεγάζονται, αρχικά, στην πλατεία Σουλίου, όπου το εστιατόριο του πατέρα τού συγγραφέα και αργότερα στην διεύθυνση Δήμου Τσελίου 18, στο Αγρίνιο, όπου είναι το σπίτι του Μάρκου Γκιόλια.

Ο πρώτος πυρήνας οικονομικής στήριξης των «Αιτωλικών Γραμμάτων», πριν ακόμη αυτά εκδοθούν, είναι βασικά τα μέλη του Φιλολογικού Ομίλου «Κώστας Χατζόπουλος». Ισχυρός, επιπλέον, οικονομικός συμπαραστάτης ο καπνοβιομήχανος Τάσος Παπαστράτος, με μοναδική συμφωνία τη σταθερή διαφήμιση των τσιγάρων «Παπαστράτος», στο οπισθόφυλλο των τευχών. Τα οικονομικά του περιοδικού ενισχύουν επίσης και οι συνδρομητές του εντός του νομού, στην ευρύτερη περιοχή της Ρούμελης, στην Αθήνα και γενικότερα στον Ελλαδικό χώρο.

Ως προς τη δομή των περιεχομένων του κάθε τεύχους έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής: προτάσσεται το κύριο άρθρο και ακολουθούν ποικίλες συνεργασίες: μελέτες-δοκίμια και άρθρα με ιστορικό, λαογραφικό, αρχαιολογικό, λογοτεχνικό ενδιαφέρον, τοπογραφικές σελίδες, πεζά αφηγηματικά κείμενα, ποιήματα, χωρίς συγκεκριμένη διάταξη. Τις τελευταίες σελίδες καταλαμβάνουν η στήλη «Κριτική του βιβλίου» και η «Παρακολούθηση της επικαιρότητας» με θέματα σχετικά με την πνευματική και την πολιτιστική κίνηση του γεωγραφικού διαμερίσματος της Ρούμελης. Με τη συμπλήρωση ενός έτους και την ολοκλήρωση του 1ου τόμου (τχ. 1-6) υπάρχει ένθετο όπου καταγράφονται τα «Περιεχόμενα», καταταγμένα ειδολογικά.

Στη συνέχεια θα κατηγοριοποιήσουμε, με βάση τη θεματική, τις ποικίλες συνεργασίες, τα λογοτεχνικά κείμενα: ποιήματα και πεζά αφηγηματικά, καθώς και τις μελέτες-δοκίμια και άρθρα, προκειμένου να προβούμε σε μια γενική αποτίμηση. Μια τέτοια ενιαία διερεύνηση και προσπάθεια κωδικοποίησης ενέχει, βέβαια, τον κίνδυνο των σχηματοποιήσεων και απλουστεύσεων, παρά ταύτα καθίσταται αναγκαία για να διαφανεί η φυσιογνωμία των «Αιτωλικών Γραμμάτων».

Τα ποιητικά και πεζά αφηγηματικά κείμενα κατέχουν μια αξιόλογη θέση στα «Αιτωλικά Γράμματα». Τα ποιήματα μάλιστα προσανατολίζονται στο χώρο των νέων εκφραστικών αναζητήσεων, αφού ο ελεύθερος στίχος και το μέτρο κυριαρχούν μορφικά, ενώ η παραδοσιακή τεχνοτροπία είναι σχεδόν απούσα. Αξιοποιείται το βιωματικό υλικό που αποφέρουν τα μετεμφυλιακά χρόνια. Εποχές εξάρσεων και ηρωισμού με τη συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση, αλλά και τραγική διάψευση των ελπίδων και προσδοκιών μιας προδομένης γενιάς. Μέσα, όμως, από τα αδιέξοδα της εποχής διαγράφεται το θαμπό όραμα ενός καλύτερου κόσμου με την ασίγαστη λαχτάρα της νιότης για αγώνα, συνεργασία και συλλογικότητα, για Ειρήνη, Λευτεριά και αδερφοσύνη των λαών όλου του κόσμου.

Υλικό δίνουν κάποιες φιλοσοφικές προεκτάσεις και υπαρξιακές αναζητήσεις καθώς και μια πληθώρα κοινωνικών προβλημάτων που είναι απαύγασμα προβληματισμών και ανησυχιών σκεπτόμενων ανθρώπων. Με διεισδυτική ματιά ηθογραφούνται η μοναξιά, η μιζέρια, η φτώχεια, οι συμβατικότητες του στενού κοινωνικού περιβάλλοντος, η δοκιμασία των διαπροσωπικών και διαφυλικών σχέσεων, η εκμετάλλευση στον εργασιακό χώρο, η μετανάστευση στις πόλεις και στο εξωτερικό και άλλα πανανθρώπινα μηνύματα

Ένας πόλος γύρω από τον οποίο περιστρέφονται κάποιες λογοτεχνικές συνεργασίες είναι η επαρχία, έτσι όπως παρουσιάζεται με τη διπλή αντιθετική της σκιαγράφηση, μέσα από την ομορφιά της καθημερινότητας, την ανόθευτη, ειδυλλιακή ζωή και την εξιδανικευμένη μορφή της, αλλά και μέσα από την πληκτική, αφόρητη και μίζερη ζωή της που αποδιώχνει τους ανθρώπους της.

Στα νεορομαντικά και νεοσυμβολιστικά κείμενα αποκρυσταλλώνεται κυρίαρχο το συναίσθημα της μελαγχολίας, της τρυφερότητας, της θλίψης, το ερωτικό στοιχείο, η περιγραφή του φυσικού τοπίου.

Στο περιοδικό καταχωρούνται και δύο ανέκδοτα γράμματα του Δημήτρη Γληνού στον Αλέξανδρο Δελμούζο, σε ανακοίνωση και σχόλια του Μάρκου Γκιόλια, που έγιναν δεκτά με ιδιαίτερα θετικά σχόλια από την κριτική.

Στην ύλη των «Αιτωλικών Γραμμάτων» οι ιστορικές μελέτες υπερτερούν έναντι των λαογραφικών, φιλολογικών-λογοτεχνικών και αισθητικών. Υπάρχουν κείμενα αυστηρά τεκμηριωμένα με πλούσια και εξαντλητική βιβλιογραφία, που απευθύνονται στον ειδικό επιστήμονα, στον απαιτητικό και προηγμένο πνευματικά αναγνώστη και άλλα εκλαϊκευμένα, χωρίς, βέβαια, η απλούστευση αυτή να ζημιώνει τον επιστημονικό χαρακτήρα, τα οποία έχουν ως αποδέκτη το ευρύ κοινό.

Οι ιστορικές μελέτες αποσκοπούν στο να αναδείξουν την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της περιοχής και την προσφορά της στο ιστορικό γίγνεσθαι. Τη σκέψη των συγγραφέων απασχολεί ο μεγάλος εθνικός Ξεσηκωμός του 1821 και παραχωρούν κείμενά τους που επικεντρώνονται στα προεπαναστατικά και επαναστατικά χρόνια. Τα λαογραφικά κείμενα από τη μια μεριά ξεχωρίζουν για τη συγκίνηση που μεταδίδουν μέσα από την αναδρομή στο παρελθόν που πάει να σβήσει και από την άλλη καταγράφουν τη φιλότιμη προσπάθεια να διατηρηθεί στη μνήμη και να διαφυλαχθεί η παράδοση του έθνους. Στις φιλολογικές-λογοτεχνικές μελέτες εντάσσεται η προσπάθεια για τη συγκέντρωση, καταγραφή και διάσωση των αιτωλικών και ρουμελιώτικων κειμένων, προκειμένου να μη χαθούν στον «καιάδα» του λογιωτατισμού. Παρουσιάζονται, επίσης, μορφές που κοσμούν το ρουμελιώτικο πνευματικό στερέωμα και τέλος καλούνται σε πνευματική σταυροφορία όλοι οι διανοούμενοι ώστε να γίνουν σημαιοφόροι για την εδραίωση της δημοτικής. Από τις αισθητικές μελέτες ξεχωρίζουμε το κείμενο του εικαστικού Αλέκου Κοντόπουλου όπου καταδικάζει τις παρεκκλίσεις της αφηρημένης τέχνης.

Έκδηλο το ενδιαφέρον των «Αιτωλικών Γραμμάτων» για τη στήλη «Κριτικής του Βιβλίου». Πλούσια η συγκομιδή των ποικίλων κρινομένων έργων τα οποία καταγράφονται αναλυτικά στον «Πίνακα Περιεχομένων» κάθε τεύχους και κατατάσσονται ειδολογικά στον «Γενικό Πίνακα» του πρώτου τόμου. Την στήλη επιφορτίζεται, σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα, ο εκδότης τους Μάρκος Γκιόλιας, ο οποίος ασκεί την κριτική με συνέπεια και με απόλυτη συναίσθηση του ρόλου και της ευθύνης του. Ο Μάρκος Γκιόλιας, παρά το νεαρόν της ηλικίας του, γνωρίζει να αρθρώνει άρτιο, ουσιαστικό και εύστοχο κριτικό λόγο, που διαθέτει εμβέλεια, εξακτινώνεται σε έντυπα της εποχής και έχει μια ευρύτερη αποδοχή. Οι κριτικές του είναι διεισδυτικές και εμπεριστατωμένες, δεν στερούνται παρρησίας και ευθυκρισίας, ενώ ο ίδιος διατηρεί τις λεπτές ισορροπίες και τηρεί το χρυσό μέτρο της κριτικής. Μπορεί από τη μια να προβάλλει με σεμνότητα και ευπρέπεια την προσφορά του κρινόμενου βιβλίου, χωρίς τους «λιβανωτούς» και την «επαινολογία» των κριτικών. Από την άλλη, όμως, επισημαίνει τις όποιες ελλείψεις, αδυναμίες και ατοπήματα, μακράν οποιασδήποτε αποδοκιμασίας και επικριτικού τόνου και διατυπώνει παράλληλα προτάσεις βελτίωσης ως στοιχεία θετικής αντιπροσφοράς.

Η στήλη «Η παρακολούθηση της επικαιρότητας», που καταλαμβάνει τις τελευταίες σελίδες του κάθε τεύχους του περιοδικού και συντάσσεται σύμφωνα με τη μαρτυρία του Μάρκου Γκιόλια από τον ίδιο, καθρεφτίζει με αδιάπτωτο ενδιαφέρον την επικαιρότητα. Περιλαμβάνει εκτενή ή σύντομα σχόλια που αφορούν πρωτίστως την πνευματική - πολιτιστική ζωή, την κοινωνική, οικονομική και εκπαιδευτική κίνηση, όλου του γεωγραφικού διαμερίσματος της Ρούμελης. Συνεπώς η αποθησαύριση των ποικίλων θεμάτων θα αποτελέσει πολύτιμο υλικό για τον ερευνητή του μέλλοντος προκειμένου να συνθέτει το πνευματικό οδοιπορικό της Ρούμελης. Παράλληλα, όμως, άπτεται και θεμάτων πανελλαδικού ενδιαφέροντος. Τα «Αιτωλικά Γράμματα» έχουν επίγνωση όλων των προβλημάτων της εποχής τους και προσπαθούν όχι απλώς να τα φωτογραφήσουν, αλλά διατυπώνουν θέσεις-προτάσεις. Καταδικάζουν τα «κακώς κείμενα» με τόλμη, παρρησία και ασίγαστη μαχητικότητα, ασυνήθη για επαρχιακά περιοδικά και για το γενικότερο αντιπνευματικό κλίμα της περιοχής. Διαπιστώνουμε, δηλαδή, ότι πρόκειται για σχολιογραφία που την χαρακτηρίζει ένας «φωτισμένος συγχρονισμός», με την έννοια ότι ανταποκρίνεται πλήρως στον πρωταγωνιστικό ρόλο που ευαγγελίζεται το ίδιο το περιοδικό, από την προγραμματική του ήδη διακήρυξη, να εργαστεί για μια «θαρραλέα ανασυγκρότηση των πνευματικών δυνάμεων».

Τα «Αιτωλικά Γράμματα» γράφουν τη δική τους «ιστορία» στις αρχές της δεκαετίας του ’60. Ο εκδότης τους, ο Μάρκος Γκιόλιας, δοκιμάζει τη χαρά, την ικανοποίηση και την ανταμοιβή για το «πνευματικό τέκνο» του. Η απανταχού κριτική σκέψη δεξιώνεται ενθουσιαστικά και ολόθερμα το περιοδικό, μέσα από τις έγκυρες υπογραφές της ελληνικής διανόησης, όπως του Τάσου Βουρνά, Τάκη Δόξα, Γ. Μ. Πολιτάρχη, Δημήτρη Γιάκου, Δημοσθένη Κόκκινου, Θεόδωρο Σταυρόπουλου, αλλά παράλληλα και οι επιστολές[4] που δέχεται ο Μ. Γκιόλιας αποτελούν την καλύτερη περγαμηνή. Η απήχηση των «Αιτωλικών Γραμμάτων» είναι ευρύτερη στην ελληνική διανόηση γιατί φέρνουν έναν αέρα πνευματικής ανανέωσης, μολονότι ο εκδότης τους, ο Μάρκος Γκιόλιας, είναι ακόμη πολύ νέος. Ο αθηναϊκός τύπος της εποχής χαιρετίζει με πολλά και ενδιαφέροντα σχόλια ή άρθρα την εμφάνιση του νέου περιοδικού και παρακολουθεί την πορεία του.

Η δημιουργία, όμως, μιας εκπολιτιστικής κίνησης στο Αγρίνιο έχει κόστος για τον ανήσυχο νεαρό, ο οποίος γεύεται συνάμα και πολλές πικρίες και απογοητεύσεις. Στους «παράφωνους διαλαλητές της παρακμής», οι οποίοι είτε «ησυχάζουν μπροστά στη φλεγόμενη πραγματικότητα» είτε αντιδρούν ενεργά, «ως φανεροί στυλοβάτες μιας αντιπνευματικής και αντιπροοδευτικής τακτικής», όπως πολύ εύστοχα καταγράφει ο ίδιος ο εκδότης σε κύριο άρθρο του τρίτου τεύχους, έρχεται να προστεθεί και μία ακόμη, λίγο μετά την έκδοση τον Αύγουστο του 1960. Αφορά την ποινική δίωξη κατά των «Αιτωλικών Γραμμάτων» που συνεπάγεται ποινική δίωξη του εκδότη τους Μάρκου Γκιόλια** για παράβαση του άρθρου 29 του Γ΄ ψηφίσματος της 18ης Ιουνίου 1949. Η περιπέτεια αυτή δεν κάμπτει τον Μάρκο Γκιόλια ο οποίος, μεταβαίνοντας στην Αθήνα, εξασφαλίζει την άδεια κυκλοφορίας του περιοδικού του και με αυτήν στο χέρι παρουσιάζεται στον τότε ανακριτή Αγρινίου, Χρήστο Σαρτζετάκη (κατοπινό πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας), οπότε εκδίδεται «Απαλλακτικό βούλευμα για τα ‘‘Αιτωλικά Γράμματα’’ και τον εκδότη τους». Με συγκίνηση μάλιστα και με ευγνωμοσύνη αναθυμάται ο ίδιος την εμψυχωτική συμπαράσταση των μελών του Φιλολογικού Ομίλου «Κώστας Χατζόπουλος» και άλλων συμπολιτών Αγρινιωτών στην προσωπική του περιπέτεια.

Τα «Αιτωλικά Γράμματα» φτάνουν στο «τέλος» τους, όταν ο Μ. Γκιόλιας φεύγει από το Αγρίνιο και εγκαθίσταται μονίμως στην Αθήνα. Εκεί γνωρίζεται με έναν κύκλο διανοουμένων της Αριστεράς και συγκεκριμένα με τον μετέπειτα καθηγητή της Φιλοσοφικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ευτύχη Μπιτσάκη[5]. Και οι δύο αποφασίζουν να χρησιμοποιηθεί η άδεια των «Αιτωλικών Γραμμάτων» για την κυκλοφορία ενός άλλου περιοδικού με τίτλο «Σύγχρονα Θέματα». Έτσι τα «Αιτωλικά Γράμματα» μετονομάζονται σε «Σύγχρονα Θέματα», έχουν άλλη συνέχεια και τραβούν διαφορετική πορεία. Υπεύθυνος συντάκτης του νέου περιοδικού είναι ο Μάρκος Γκιόλιας[6].

Τα «Αιτωλικά Γράμματα» αποτέλεσαν πράγματι τομή και σταθμό στην πνευματική ζωή και εκπολιτιστική ιστορία της περιόδου και της περιοχής. Διαμόρφωσαν όλες τις βασικές προϋποθέσεις για ένα γόνιμο πνευματικό μέλλον, που ήταν ζωτική ανάγκη για την περιοχή. Σήμαναν το σάλπισμα για το καινούργιο πνευματικό ξεκίνημα του Αγρινίου και της Ρούμελης. Ήταν ένα πρωτοπόρο κίνημα ανανέωσης και αναγέννησης της ελληνικής και μάλιστα ρουμελιώτικης επαρχίας, ένας άθλος για την εκπροσώπηση και ανάπτυξη της ρουμελιώτικης σκέψης, όχι μόνο Πανρουμελιώτικης αλλά και Πανελλαδικής. Τα «Αιτωλικά Γράμματα» ήταν το δυναμικό πνευματικό ξεκίνημα και «ξύπνημα», το φωτεινό εκπολιτιστικό μήνυμα στην υπηρεσία των νέων πνευματικών ρευμάτων.

Η κοινωνία γεννά πάντα τους πρωτοπόρους που αγωνίζονται «να ξεκολλήσουν τον ήλιο από τη λάσπη». Ένας τέτοιος υπήρξε και ο Μάρκος Γκιόλιας, που έγραψε την προσωπική του ιστορία στο Αγρίνιο τη δεκαετία του 1960. Η πόλη, το Αγρίνιο, δικαιούται να υπερηφανεύεται και να καμαρώνει, γιατί τον έθρεψε και τον γαλούχησε. Και ο ίδιος ο Μάρκος Γκιόλιας αναγνωρίζει το Αγρίνιο ως αφετηρία της πνευματικής του πορείας.

* Η Μεταξούλα Μανικάρου είναι Διδάκτωρ Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Τρίτη 15 Φεβρουαρίου 2011

*****Μ Ν Η Μ Ε Σ - Ξ Ε Ν Ι Τ Ε Ι Α Σ*****

   Με μεγάλη επιτυχία παρουσιάστηκε σήμερα  15 Φεβρουαρίου 2011, στο θέατρο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, ο νέος δίσκος Λάκης Χαλκιάς «Μνήμες Ξενιτειάς», Βασιλικής και Θανάση Δ. Σκουτέλα (Scotes).
Αφορμή για τη δημιουργία του δίσκου υπήρξε το βιβλίο A WEFT OF MEMORY A Greek Mother's Recolletion of Songs and Poems Vasiliki Scotes and Th. J.Scotes -Puplished by Aristide D.Caratzas Nev York &Athens
.Στην εκδήλωση παρέστη και χαιρέτησε, δημιουργώντας κλίμα έντονης συγκίνησης, η υπεραιωνόβια σήμερα 103 χρόνων κυρία Βασιλική Σκουτέλα,η οποία το 1931 μετανάστευσε με το σύζυγό της στις Ηνωμένες Πολιτείες,από το χωριό της Θεοδώριανα του νομού Άρτας.

Όπως όλοι οι Έλληνες της Διασποράς,η κυρία Βασιλική, γνώριζε πολύ καλά πόσο σημαντικό είναι να υπάρχουν γέφυρες επικοινωνίας με τη γενέτειρα.
Τέτοιες γέφυρες χτίζει η Ελληνική παράδοση και κληρονομιά,την οποία οι Έλληνες της Ομογένειας έχουν ως σημείο αναφοράς.
Η Βασιλική Σκουτέλα εκεί στην ξενιτειά, έγινε κιβωτός των παραδόσεων και της ελληνικής γλώσσας.
Ο γιος της Θανάσης Σκουτέλας ( Thomas Scotes), κατέγραψε και εξέδωσε το σχετικό βιβλίο και ο ΛάκηςΧαλκιάςδημιούργησε αυτό το σημαντικό έργο.

O δίσκος περιέχει δώδεκα Δημοτικά τραγούδια της Ηπείρου, τα οποία επιλέχθηκαν από το βιβλίο της Βασιλικής και του Θανάση Δ. Σκουτέλα που κυκλοφόρησε το 2008.
Στο βιβλίο αυτό, η Βασιλική Σκουτέλα (Scotes) ανακαλεί μνήμες των παιδικών της χρόνων και υπαγορεύει στο γιο της Θανάση Σκουτέλα (Thomas J. Scotes), γλωσσολόγο και τέως διπλωμάτη των Ηνωμένων Πολιτειών, όσα τραγούδια μπορεί να θυμηθεί. Αποτέλεσμα της λεπτομερούς καταγραφής είναι ένα εκτενές έργο που συγκεντρώνει μεταξύ άλλων παραδοσιακά ποιήματα και τραγούδια της Ορεινής Ηπείρου.
Στην συναυλία, τα τραγούδια ερμήνευσαν οι Λάκης Χαλκιάς, Νότα Καλτσούνη και το Πολυφωνικό Συγκρότημα Ηπείρου «Τ’ αϊτέργια», ενώ συμμετέχει πενταμελής ορχήστρα. Κλαρίνο Γιώργος Κωτσίνης.Ντέφι Νίκος Κοντός.ΛαούτοΙορδάνης Κουζινόπουλος.Βιολί Βαγγέλης Κουμτζής.

ΛΙΓΑ λόγια για το μεγάλο  καλλιτέχνη και φίλο Λάκη Χαλκιά.
Ο Λάκης Χαλκιάς είναι γιος του κλαρινίστα Τάσου Χαλκιά. Ασχολείται με την μουσική και το τραγούδι από νεαρή ηλικία - στα 18 του ηχογραφεί τους πρώτους του δίσκους.
 Από το 1960 μέχρι το 1967 εμφανίζεται πλάι στους Σωτηρία Μπέλλου, Στέλιο Καζαντζίδη, Γρηγόρη Μπιθικώτση, Γιώργo Ζαμπέτα και άλλους, ενώ συνεργάζεται με τους μεγάλους ρεμπέτες Μάρκο Βαμβακάρη, Γιάννη Παπαϊωάννου και Βασίλη Τσιτσάνη.
Το 1967, φεύγει για τις Η.Π.Α. και τον Καναδά μέχρι το 1971, και μεταξύ άλλων συνεργάζεται με τον Άντονι Κουήν για την τηλεόραση της πόλης του Σακραμέντο της Καλιφόρνιας, στην παρουσίαση του έργου «Ζορμπάς» των Μίκη Θεοδωράκη - Νίκου Καζαντζάκη.
 Έχει συνεργαστεί με τους Αντώνη Κατινάρη, Κώστα Ψυχογιό, Χρήστο Νικολόπουλο, Πυθαγόρα και Λουκιανό Κηλαϊδόνη, Νίκο Μαμαγκάκη, Χρήστο Λεοντή, ενώ έχει λάβει μέρος στα πιο σημαντικά έργα τού Γιάννη Μαρκόπουλο, όπως «O Στρατής Θαλασσινός», «Θητεία», «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», κ.ά. Από την εκτενή, προσωπική του δισκογραφία ξεχωρίζουν τα «2.500 Χρόνια Ελληνική Μουσική» (Από τον Όμηρο μέχρι σήμερα), «Παραδοσιακά Κεντήματα», «Η Ελλάδα είναι Έρωτας», «36 Τραγούδια της Ηπείρου με τον Λάκη Χαλκιά» κ.ά
Έχει δώσει συναυλίες στην Ελλάδα (μεταξύ άλλων σε Ηρώδειο, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Θέατρο Badminton) και το εξωτερικό (Opera House – Σίδνεϊ, Tonhalle Zurich – Ζυρίχη, Jerousalem Festival 08 - Ιερουσαλήμ).                                                                                                     (βασίλης σιορόκος)


Σάββατο 12 Φεβρουαρίου 2011

ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ ΤΟΥ ""ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΝΗΜΗΣ ΑΡΗ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ""


Ο Καπετάν Ερμής











Πραγματοποιήθηκε σήμερα
 η κοπή πίτας  του""Πανελλήνιου Συλλόγου Μνήμης Άρη Βελουχιώτη"", στο ξενοδοχείο mirabello, σε μια σεμνή τελετή παρουσία πολλών αγωνιστών της αντίστασης και φίλων του συλλόγου. Πρόεδρος του συλλόγου είναι ο θρυλικός Καπετάν"" Ερμής"" Βασίλης Πριόβολος σήμερα 94 χρόνων, ο οποίος παρά την ηλικία του, χαίρει άκρας υγείας και σαν οικοδεσπότης υποδέχτηκε έναν -έναν τους καλεσμένους.
Ξεχωριστή η παρουσία στην εκδήλωση του Ήρωα της αντίστασης Αποστόλη (Λάκη ) Σάντα, που ως γνωστόν μαζί με το Μανώλη Γλέζο, κατέβασαν και εξευτέλισαν τη χιτλερική σημαία, από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης στις 30 προς 31 Μαΐου 1941.
Η ριψοκίνδυνη και θαρραλέα πράξη τους ήτα κραυγαλέα προειδοποίηση,ήταν σύνθημα, ήταν συμβολισμός,ήταν φλογερό μήνυμα για αντίσταση,στη νεολέα μας,σ'ολόκληρο τον Ελληνικό λαό και σ'όλους τους λαούς της Ευρώπης.
Ο Λάκης  Σάντας
 Ο Καπετάν Ερμής στην ομιλία του αναφέρθηκε στα  "" πέτρινα  χρόνια "" που έζησε η πατρίδα μας, καθώς  στη "" Μορφή του αγώνα"" στον πρωτοκαπετάνιο του ΕΛΑΣ Άρη Βελουχιώτη.
Συγκινητική ήταν η αναφορά σε Αγωνιστές και μέλη του συλλόγου,  που πρόσφατα έφυγαν από τη ζωή. 

 Αρμάμπεης(95χρόνων)


Ο Χαρίλαος Μηχιώτης( 98 χρόνων)


Ο Άρης (δεξιά) με τον Ερμή(αριστερά)
στην Αράχωβα Ναυπακτίας λίγες μέρες  πριν
την ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργο-
ποτάμου (25/11/1942)

...χθες στη Βίλεν Στράσε,
 πέφτω σένα Γερμανό,
κάτω από το πέτο είχε,
είχε αγκυλωτό σταυρό.
Και του λέω πες αλεύρι
και τα βρίσκουμε μετά,
ο Μανώλης σε γυρεύει
και οΣάντας σε ζητά...
(...γράμματα από τη Γερμανία) 


Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2011

ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΟΙ ΔΙΗΜΕΡΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ

5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ2011
ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΕΙΟ ΜΕΓΑΡΟ :ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ ΤΗΣ ΠΑΝΕΥΡΥΤΑΝΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ- «ΠΑΝΕΥΡΥΤΑΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ :Μια διαδρομή προσφοράς στην Ευρυτανία από το 1955 έως 2010».

Με μεγάλη συμμετοχή συμπατριωτών μας της περιοχής Αγρινίου, προσκεκλημένων της Πανευρυτανικής Ένωσης, του Πανευρυτανικού Συλλόγου Αιτωλοακαρνανίας και άλλων Ευρυτανικών Συλλόγων, έγινε η παρουσίαση των πρακτικών των Συνεδρίων των Αγράφων της Δομνίστας και της Γρανίτσας, που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του ΠαπαστράτειουΜεγάρουτης ιστορικής Γυμναστικής ΕταιρείαςΑγρινίου (Γ.Ε.Α.).                           
                                                                                                                                                                                                                      
H καθηγήτρια και Δρ. Φιλολογίας κ. Μεταξούλα Μανικάρου εισηγήθηκε το θέμα «Πανευρυτανική Ένωση: Μια διαδρομή προσφοράς στην Ευρυτανία από το 1955 έως το 2010», προβάλλοντας ταυτόχρονα και εικόνες από τις διάφορες δραστηριότητες και αναλύοντας τις τρεις περιόδους της μέχρι τώρα παρουσίας της, ήτοι την α΄ περίοδο της προεδρίας Ανδρέα Πουρνάρα, τη β΄ της προεδρίας Π. Κωστοπαμαγιώτη και τη γ΄περίοδο της προεδρίας Κ. Παπαδόπουλου. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην έκδοση του περιοδικού «ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ» και στις πλούσιες εκδόσεις των τελευταίων χρόνων. Ακολούθησαν οι παρουσιάσεις των πρακτικών των συνεδρίων, Αγράφων, Γρανίτσας και Δομνίστας από τους Παναγιώτη Κοντό Ομότιμο Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, Χαρίλαο Γρανίτσα, Δ/ντη ΕΤΕ και Αθανάσιο Παλιούρα Ομότιμο Καθηγητή Βυζαντινής Αρχαιολογίας Ιωαννίνων.

6 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΡΙΝΙΟΥ: ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ 70 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟΤΟΥ

Με μεγάλη επιτυχία στέφθηκε η εκδήλωση μνήμης για τα 70 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου Ευρυτάνα λογίου Ζαχαρία Παπαντωνίου, που οργανώθηκε από το Πειραματικό Μουσικό Σχολείο Αγρινίου και την Πανευρυτανική Ένωση στην υπέροχη αίθουσα συναυλιών του υπερσύγχρονου διδακτηρίου του παραπάνω Σχολείου.

Στο Α΄ Μέρος της εκδήλωσης, η Φιλόλογος κ. Μεταξούλα Μανικάρου ανέπτυξε το θέμα: «Ζαχαρίας Παπαντωνίου (1877-194)): Ο άνθρωπος, ο λογοτέχνης, ο δημόσιος λειτουργός. Μια διαδρομή από τα ψηλά βουνά της Ευρυτανίας στην Ακαδημία Αθηνών», με ταυτόχρονη προβολή εικόνων και απαγγελία ποιημάτων από τη θεατρολόγο κ. Βάια Σπυρέλη. Η άρτια και εμπεριστατωμένη εισήγηση της κ. Μανικάρου και η θαυμάσια απαγγελία της κ. Σπυρέλη εντυπωσίασαν τους ακροατές, οι οποίοι σίγουρα, με τα όσα ακούστηκαν, γνώρισαν πληρέστερα τον Ζαχαρία Παπαντωνίου και το έργο του
.

Κατά το Β΄ Μέρος της εκδήλωσης αποδόθηκαν με θαυμάσιο τρόπο πασίγνωστα μελοποιημένα ποιήματα του Ζαχαρία Παπαντωνίου από την καταπληκτική πολυμελή χορωδία «Αλθαία» του Πειραματικού Μουσικού Σχολείου Αγρινίου υπό τη διεύθυνση της καθηγήτριας κ. Άννας Πανοπούλου, ενώ συμμετείχε και η καθηγήτρια κ. Βάσω Τσαρούχη. Στο πιάνο συνόδευε η κ. Αμαλία Σαγώνα. Το άκουσμα των μελοποιημένων αυτών τραγουδιών μας έφερε νοσταλγικά αρκετά πίσω, και μας συγκίνησε ιδιαίτερα. Γιατί, ποιος από τους παλιότερους δεν άκουσε και δεν αγάπησε και δεν σιγοτραγούδησε τον Πεύκο, τον Γάιδαρο, τον Τζίτζικα, το Ευλογημένο Καράβι, τα Ευζωνάκια και τόσα άλλα που μας πρόσφεραν τόσο μελωδικά τα παιδιά της πολυβραβευμένης - και με διεθνή βραβεία - αυτής Χορωδίας; Η μουσική αυτή πανδαισία έκλεισε με τα «λυπημένα δειλινά» (στίχοι Ζ. Παπαντωνίου και μουσική Γιάννη Σπανού), που καταπληκτικά απέδωσε η κ. Άννα Πανοπούλου.

Εκτός προγράμματος ο Ευρυτάνας Εκδότης κ. Στέφανος Βασιλόπουλος απάγγειλε με θαυμάσιο τρόπο το ποίημα «Η Γυναίκα στο πάρκο» του Ζαχαρία Παπαντωνίου, σχετικό με την τρίτη ηλικία…                                                                                                                                                                      Εκτός από τον Πρόεδρο κ. Κώστα Παπαδόπουλο , στις εκδηλώσεις συμμετείχαν ενεργά και τα μέλη του Δ.Σ. της Πανευρυτανικής ένωσης: κ. Ηλίας Λιάσκος, ο κ. Αθανάσιος Σταμάτης,ο κ. Βασίλειος Σιορόκος και ο κ. Αγαθοκλής Μπακογιάννης. Ο εκπρόσωπός μας στις ΗΠΑ Καθηγητής Πανεπιστημίου κ. Ανδρέας Καμπιζιώνης απέστειλε συγκηνητικό μήνυμα- χαιρετισμό, πρός όλους τους συμπατριώτες μας.
Να σημειωθεί ότι η μετάβαση ,η διαμονή και όλα τα έξοδα των μελών του Δ.Σ. της Πανευρυτανικής Ένωσης καλύφθηκαν εξ ολοκλήρου από τα ίδια τα μέλη .

Y.Γ. Από τους Αλεστιώτες παρευρέθησαν: Ο Ιερέας μας πατέρας Κώστας Καρακάσης μετά της Πρεσβυτέρας ,oΑντώνης Κουτσιούκης μετά της συζύγου του, η Βασιλική Κουτσιούκη με το συζυγό της και ο Δημήτρης Κουτσιούκης.

Όλοι εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους για το έργο της Πανευρυτανικής Ένωσης ,καθώς και για το υψηλό επίπεδο και την οργάνωση των εκδηλώσεων.

ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ ΚΑΡΑΘΑΝΟΥ-ΤΣΙΝΙΑ

:
Ηχογραφήσαμε στο σπίτι της αυθεντικά –παραδοσιακά τραγούδια (όπως τα τραγουδούσαμε παλιά στα χωριά μας, χωρίς όργανα, στα πανηγύρια, στους γάμους, στα γιορτάσια, στον τρύγο, στα ξεφλουδίσματα του καλαμποκιού κ.α.). Η κυρία Γιαννούλα τραγουδάει θαυμάσια τα παραδοσιακά μας τραγούδια , θυμάται όλα τα λόγια και το ρυθμό των τραγουδιών ,έτσι όπως τα τραγούδησαν γενιές και γενιές. Ηχογραφήσαμε 15 τραγούδια και ανανεώσαμε τη συνάντησή μας για να ολοκληρώσουμε την καταγραφή. Η Γιαννούλα σήμερα είναι στα 80 της χρόνια. Ανήκει στις γυναίκες που πάλεψαν σκληρά στη ζωή τους ,έζησε τα περισσότερα χρόνια στο χωριό με τις γνωστές συνθήκες, της στέρησης , μια ζωή ζαλίγκα, χωρίς νερό στο σπίτι, χωρίς ηλεκτρικό ,χωρίς γιατρούς . Της ευχόμαστε να τα χιλιάσει, να έχει υγεία και να χαίρεται την οικογένειά της.
Την ευχαριστούμε για αυτή τη συνεργασία.

Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011

ΘΑΝΑΣΗΣ ΦΟΥΝΤΑΣ

...το δάσκαλό μας ποιος τον θυμάται

τον ανεξύπνητο ύπνο κοιμάται…



ΘΑΝΑΣΗΣ ΦΟΥΝΤΑΣ

(Πρωτοδιόριστος Δάσκαλος στ ‘Αλέστια στις αρχές τις 10ετίας του 60)



Ο δάσκαλός μας έφυγε αναπάντεχα στις 18 Δεκέμβρη 2010,σε ηλικία 77 ετών.

Ακόμα ηχούν στ΄αυτιά μου τα λόγια του , «… στο Γυμνάσιο που θα πάτε … στο γυμνάσιο που θα πάτε…» έτσι μας προετοίμαζε ο δάσκαλός μας , που έβλεπε ότι στα εγκαταλειμμένα και χωρίς προοπτική για τους νέους χωριά μας , δεν υπήρχε μέλλον.

Ακόμα ηχούν στ΄αυτιά μου τα λόγια του, κατά την εισήγησή του στο τριήμερο συνέδριο της Πανευρυτανικής Ένωσης στη Δομνίστα, το Καλοκαίρι που μας πέρασε και κατέπληξε το ακροατήριο. Μαζί ανηφορήσαμε για την Άμπλιανη από τους Στάβλους , μια διαδρομή 20 χιλ. Σ όλη τη διαδρομή τον ακούγαμε ρουφώντας τα λόγια του.

«Τον κόσμο τον έσωναν ο ι ο ρ έ ο ι , βοσκοί και γεωργοί» έλεγε!!!

Η ποιητική του συλλογή με τίτλο , « Στις Παρυφές των Ορέων» συνθέτει τον άνθρωπο, αγνό, πρωτόπλαστο, στον παράδεισο της φύσης , της φύσης που τόσο ο Δάσκαλός λάτρεψε. Όλα υπάρχουν σ’ ένα ονειρικό κόσμο ως εικόνες, ήχοι ευωδιές, που μετουσιώνονται σε σύμβολα κοινωνικά και ηθικά. «Όλα τα όντα έχουμε δικαίωμα κλήρου γης, άρα και δυνατότητα …να μεταλάβουμε τις ομορφιές της! Ένα ασήμαντο ον… μια μέλισσα ευτυχισμένη σε μια σταγόνα νερό. Τι ολιγάρκεια! Εμείς γιατί δεν είμαστε ευτυχισμένοι;» έλεγε.

Ο Θανάσης Φούντας γεννήθηκε στους Σταύλους Ευρυτανίας , σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Λαμίας , μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Πτυχιούχος Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου .

Υπηρέτησε δεκαέξι χρόνια δάσκαλος ( πρωτοδιόριστος στο σχολείο μας στ’ Αλέστια), έξι χρόνια Επιθεωρητής, έντεκα χρόνια Σχολικός Σύμβουλος, δύο χρόνια Πάρεδρος στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.

Με το Δάσκαλό μου , συναντηθήκαμε πριν από τέσσερα χρόνια και δεθήκαμε φιλικά. Ήταν συγκινητική η στιγμή που με σύστησαν σε …έναν συμπατριώτη μας δάσκαλο, στα γραφεία της Πανευρυτανικής Ένωσης και συζητώντας διαπιστώσαμε ότι ήταν ο Δάσκαλός μου πριν από 42 χρόνια. Ακολούθησαν συγκινητικές στιγμές . Μου χάρισε τα βιβλία του και από τα κείμενά του και τα ποιήματά του, καθώς και από τις συζητήσεις που κάναμε , είδα έναν άνθρωπο , όχι συνηθισμένο , έναν άνθρωπο ανεβασμένο, έναν ρομαντικό ποιητή και στοχαστή , που σέβεται τα πάντα γύρω του. « Συντρόφισσα» αποκαλεί τη γη στην πορεία του ανθρώπου, συνταξιδεύτρα, γιατί και αυτή υπόκειται στους νόμους αλλαγής. Επιθυμία του ήταν να επισκεφτεί τα Αλέστια και τη Φτελιά και του το είχα υποσχεθεί να πάμε μαζί το καλοκαίρι. «έχω τις καλύτερες αναμνήσεις απ’ αυτά τα δύσβατα και ορεινά χωριά ,από τους παιδεμένους φτωχούς και αγνούς αυτούς Ευρυτάνες πατριώτες μου» έλεγε, όταν μιλούσαμε για τα χωριά μας, παρ’ όλο που η ζωή για ένα δάσκαλο σ ένα χωριό ορεινό και δύσβατο ήταν μεγάλη δοκιμασία.

Θα σε θυμόμαστε πάντα Δάσκαλέ μας εσύ που μας έδειξες το δρόμο , εσύ που μας έλεγες πως πρέπει να ανοίξουμε τα φτερά μας , ν’ ανέβουμε ψηλά, να δούμε και πέρα από τις κορφές που μας περιτριγυρίζουν . Καλό σου ταξίδι Δάσκαλε . Θα σε θυμόμαστε πάντα.

Βασίλης Σιορόκος

(μαθητής σου, που μου έκανες την τιμή να είμαι και φίλος σου)







Ο ι   ο ρ έ ο ι



Ανθίζουν οι καλύβες τους στους κάμπους

Τους τόπους χειμαρρίζουν

Η Άνοιξη τους φέρνει στις ευλαβείς πεζούλες

των ορέων

Για να τους βρίσκει ο Θεός

Τις νύχτες τραγουδάνε



( από την ποιητική συλλογή του Θανάση Φούντα, «Στις Παρυφές των Ορέων’’ )